یکی از بیماری‌ های شایع رحمی فیبروم است که به عنوان توده‌ های عضلانی غیر سرطانی شناخته میشوند و ممکن است درون رحم و گاهاً در اطراف آن شروع به رشد و تکثیر نمایند.

در علم پزشکی بیماری فیبروم رحم را با نام لیومیوم یا میوم می‌ شناسند که اغلب غیر سرطانی هستند، اما در صورت عدم درمان می‌ تواند عاملی برای ابتلا به سرطان باشد.

فیبروم رحم از آن دسته اختلالاتی است که می‌ تواند سلامت این عضو مهم را به خطر انداخته و تغییراتی در عملکرد طبیعی بدن ایجاد می‌ کند، در ادامه مطلب علائم ایجاد فیبروم در رحم را برایتان خواهیم گفت و البته روش‌ های تشخیصی و درمان این عارضه را نیز بیان می‌ کنیم.

اگر بخواهیم کمی جزئی‌ تر در مورد فیبروم رحم صحبت کنیم باید بدانید که لیوم یا همان فیبروم رحمی بافتی مشابه با ماهیچه یا بافت‌ های همبند دیواره رحم دارد، اندازه فیبروم‌ ها با یکدیگر متغیر است و گاهاً این عارضه به صورت یک گره تکی دیده میشود و یا ممکن است شکل خوشه‌ ای داشته باشد.

ابعاد و اندازه فیبروم‌ های رحمی از ۱ میلیمتر تا ۲۰ سانتی‌ متر متغیر است و حتی در مواردی ممکن است ابعاد آن بسیار بزرگ شده و به اندازه یک هندوانه شود.

با این حال همه بانوان فیبروم را به یک شکل تجربه نمی‌ کنند این عارضه از نظر اندازه، مکان قرارگیری و تعداد شکل‌ گیری آنها درون رحم یا در بخش‌ های مختلف آن با یکدیگر متفاوت است به همین دلیل است که بانوان با شرایط جسمانی متفاوت نیاز به درمان‌ های مختلف و البته تخصصی خواهند داشت.

مهمترین علائم فیبروم رحم

علائم فیبروم رحم برای همه بانوان یکسان و مشابه نیست و با توجه به تعداد تومورهای موجود در رحم و محل قرارگیری و اندازه آنها افراد علائم متفاوتی را تجربه می‌ کنند.

از مهمترین نشانه‌ های فیبروم رحم باید به خونریزی‌ های شدید در دوره پریود اشاره کرد البته ممکن است افراد در دوره قاعدگی خونریزی‌ های شدید و یا لخته خون را نیز مشاهده کنند و البته با دردهای شدید در لگن و کمر همراه است.

قاعدگی دردناک و حتی تکرر ادرار از جمله مشکلاتی است که پس از ابتلا به فیبروم رحم اتفاق می‌ افتد، ممکن است افراد درد هنگام رابطه جنسی را تجربه کرده و دوره قاعدگی بیش از حد معمول طول می‌ کشد.

از دیگر علائم وجود فیبروم در رحم باید به تورم یا بزرگ شدن شکم اشاره کرد، همچنین این افراد احساس فشار زیادی را در زیر شکم حس کرده و ممکن است در راست روده نیز مشکلات و اختلالاتی را تجربه کنند و البته در این محدوده دردهای خفیف و شدید وجود دارد.

اما برخی از علائمی که در پی ابتلا به فیبروم رحم حس می‌ کنید خطرناک هستند و باید به محض مشاهده هر کدام از این موارد سریعاً به پزشک مراجعه کنید، اگر در تخلیه مثانه با مشکل مواجه میشوید یا دردهای مزمن در لگن را حس می‌ کنید حتماً مسئله را با پزشک زنان مطرح کنید.

البته ناتوانی افراد در کنترل جریان ادرار یا پریودهای سنگین و دردناک به همراه وجود توده در شکم نشانه‌ های خوبی نیست و می‌ تواند از علائم فیبروم‌ های حاد و پیشرونده باشد.

عوامل موثر بر ایجاد فیبروم رحم

زمانی که صحبت از ابتلا به فیبروم میشود یا این توده‌ های خوش‌ خیم و یا گاهاً بدخیم در رحم پدیدار میشوند این مسئله برای افراد به وجود می‌ آید که چه عاملی باعث بروز این عارضه شده است.

از نظر متخصصان ژنتیک عاملی مهم و تاثیرگذار بر به وجود آمدن فیبروم‌ های رحمی است، گاهی اوقات ممکن است افراد در نزدیکان خود کسانی را داشته باشند که به فیبروم رحم مبتلا شده و احتمالاً این ژن به دیگر نسل‌ ها انتقال می‌ یابد و ممکن است بانوان با این عارضه مواجه شوند.

اما در مواردی ممکن است مصرف انواع موادی که به حفظ بافت‌ ها کمک می‌ کند عاملی برای رشد توده‌ های فیبرم در رحم باشد مانند فاکتور رشد شبه انسولین که مستقیماً بر این بیماری اثرگذار است.

متخصصان معتقدند که افزایش وزن در بانوان می‌ تواند تاثیر مستقیم بر بروز فیبروم داشته باشد، با این حال باردار نشدن افراد در سن مناسب هم می‌ تواند رحم را در معرض اختلالاتی از جمله فیبروم قرار دهد.

ناگفته نماند که اگر افراد با قاعدگی زودرس مواجه باشند و در سنین پایین پریود شوند احتمالاً در میانسالی با فیبروم مواجه خواهند شد، همچنین یائسگی دیررس و کمبود شدید ویتامین دی در بدن بر این عارضه اثرگذار است.

متخصصان مصرف بیش از حد گوشت قرمز و البته مصرف الکل و آبجو را بر این اختلال رحمی اثرگذار می‌ دانند.

از دیگر عوامل موثر بر پدیدار شدن فیبروم در رحم می‌ توان به مشکلاتی در تغذیه افراد اشاره کرد، اگر افراد از انواع سبزیجات، میوه و لبنیات در حد و اندازه مناسب استفاده نکنند احتمالاً به فیبروم رحم مبتلا میشوند همچنین ممکن است نژاد افراد بر این مسئله اثرگذار باشد.

تشخیص فیبروم رحم

زمانی که بانوان با علائم فیبروم رحم به پزشک مراجعه می‌ کنند متخصصان با معاینات بالینی می‌ توانند تا حدودی متوجه شوند که آیا اختلالات پیش آمده مربوط به رحم و پدیدار شدن توده‌ های فیبروم است یا خیر.

برای تشخیص دقیق و بدون خطا متخصصان از روش‌ های موثر از جمله سونوگرافی استفاده می‌ کنند، برای این نوع تصویربرداری از امواج صوتی با فرکانس بالا استفاده میشود و تصاویر دریافتی از رحم بر روی یک نمایشگر قابل مشاهده خواهد بود.

سونوگرافی این امکان را به پزشک می‌ دهد تا ساختار داخلی رحم و فیبروم‌ های موجود در این محدوده را بررسی کرده و شدت آسیب را مشخص می‌ کنند و انتخاب بهترین شیوه درمانی برای پزشک آسان‌ تر میشود.

اما در موارد دیگر متخصصان ام آر آی لگن را برای بررسی سایر اندام‌ های لگنی انجام می‌ دهند، اگر پزشک متوجه شود که این اختلالات تنها مربوط به رحم نیست و ممکن است تخمدان‌ ها نیز با چنین عارضه‌ ای درگیر شوند با انجام ام آر آی بخش وسیع‌ تری از ناحیه لگن و رحم را ارزیابی می‌ کنند.

یکی از روش‌ های کاربردی برای بررسی قسمت داخلی رحم هیستروسکوپی است، متخصصان دستگاه کوچکی که حامل دوربین است را از طریق واژن به دهانه رحم انتقال داده و می‌ توانند بخش‌ های داخلی رحم را به طور دقیق ارزیابی کنند و در صورت نیاز با انجام بیوپسی می‌ توانند حضور سلول‌ های سرطانی را مشخص کنند.

برای بررسی بخش‌ های خارجی رحم انجام لاپاراسکوپی روش مناسبی است، متخصصان برشی کوچک را در ناحیه شکم اعمال کرده و لوله بسیار باریک که حامل دوربین و نور کافی است را از این طریق به رحم انتقال می‌ دهند، به واسطه لاپاراسکوپی پزشک می‌ تواند قسمت بیرونی رحم و ساختار اطراف آن را ارزیابی کند و در صورت نیاز نمونه برداری انجام می‌ پذیرد.

درمان فیبروم رحم چیست؟

هر چقدر که ابعاد و اندازه‌ های فیبروم‌ های رحمی کوچک تر باشد روند درمان آنها بهتر و آسان‌ تر سپری میشود، برای از بین بردن این توده‌ های مزاحم متخصصان از دارو درمانی استفاده می‌ کنند و با مصرف برخی از انواع هورمون‌ ها می‌ توانند فیبروم‌ ها را کوچک تر کرده تا نهایتاً از بین بروند.

متخصصان برای درمان فیبروم روش‌ های غیر تهاجمی یا کم تهاجم را اولویت قرار می‌ دهند و در صورت نیاز با انجام جراحی می‌ توانند فیبروم‌ ها را از رحم خارج کرده تا تحت هر شرایطی بتوانند سلامت رحم را حفظ کنند.

برای انجام جراحی فیبروم‌ های رحمی روش‌ های کم خطر از جمله لیزر درمانی نیز مورد استفاده قرار می‌ گیرد و در کنار آن مراقبت‌ های خانگی سبب بهبود وضعیت رحم شده و فیبروم‌ ها به طور کامل پاکسازی میشوند.