اختلالات پیش آمده در رحم اغلب خطرناک و نگران کننده هستند اما از شایع ترین آنها باید به آندومتریوز اشاره کرد که یک اختلال غالباً دردناک است.
بیماری آندومتریوز زمانی اتفاق می افتد که بافتی مشابه با لایه های داخلی رحم در قسمت های خارجی آن شروع به رشد کرده و سایر قسمت ها از جمله لوله های فالوپ، تخمدان ها و دیگر اندام های مجاور را درگیر می کند.
طبق تحقیقات انجام شده نتایج به دست آمده نشان می دهد که در موارد بسیار نادر بافتی مشابه با لایه داخلی رحم در اندام های جانبی و دیگر بخش های لگن مشاهده میشود، به خاطر داشته باشید که آندومتریوز مشکلاتی از جمله قاعدگی های نامنظم و دردناک را در پی داشته و عملکرد طبیعی و سلامت رحم را مختل می کند.
زمانی که سلول های داخلی رحم به قسمت های خارجی انتقال پیدا می کنند و مجدداً رشد کرده و تکثیر میشوند بافت های مجاور به ویژه رحم دچار چسبندگی شده و این مسئله برای بانوان عواقب و عوارض زیادی در پی دارد.
آندومتریوز عاملی جدی و مهم برای از بین رفتن قدرت باروری زنان است این عارضه با علائمی همراه است که در ادامه مطلب مهمترین و شایع ترین آنها را برایتان بازگو خواهیم کرد، البته با سایر روش های درمانی شرایط برای بهبود آندومتریوز فراهم خواهد شد.
علائم بیماری آندومتریوز چیست؟
اگر بانوان با بیماری آندومتریوز مواجه باشند اولین نشانه آن را به صورت دردهای لگنی تجربه می کنند، به مرور زمان دوره های قاعدگی نیز دردناک شده و با شروع عادت ماهانه افراد عملاً از زندگی عادی باز می مانند.
درد نشات گرفته از آندومتریوز علاوه بر ناحیه شکم در کمر و پشت نیز حس میشود و بانوان با وجود آندومتریوز روابط جنسی دردناکی را تجربه می کنند و به مرور زمان اجابت مزاج یا ادرار کردن نیز برای آنها سخت و دردآور خواهد شد.
اما زمانی که آندومتریوز اتفاق می افتد بانوان به جز دوره های قاعدگی لکه بینی های شدید را تجربه می کنند، لکه بینی با وجود آندومتریوز خطرناک است و می تواند از علائم سرطان رحم باشد.
اما زمانی که بانوان به آندومتریوز مبتلا میشوند ممکن است مشکلاتی مانند ناباروری برای آنها اتفاق بیفتد، از طرف دیگر حالاتی همچون اسهال و استفراغ همیشگی در موارد یبوست های طولانی مدت و نفخ های شدید نیز تجربه خواهد شد.
اما مسئله بسیار مهم این است که گاهی اوقات افراد علائم بیماری آندومتریوز را با بیماری های التهابی لگن یا کیست تخمدان اشتباه می گیرند و ممکن است در زمان مناسب به پزشک مراجعه نکرده و فرصت طلایی برای درمان این اختلال از دست خواهد رفت و شرایط بیماران هر لحظه وخیم تر شده و ممکن است به نتایج مناسب از سایر شیوه های درمانی دست پیدا نکنند.
عوامل موثر بروز آندومتریوز
اگر همه بانوان عوامل موثر بر آسیب ها و بیماری های جسمانی را بشناسند می توانند با راهکارهای ساده و مراقبت های دقیق تر از سلامت سایر اعضا محافظت کرده و اختلالات و بیماری های وسیع و گاهاً خطرناک را تجربه نخواهند کرد.
متخصصان بر این باورند که عواملی همچون بازگشت خون قاعدگی عاملی موثر بر بروز آندومتریوز است، زمانی که خون قاعدگی که حاوی سلول های آندومتر است به خارج از بدن منتقل نمیشود و مسیر لوله های فالوپ را طی می کند ممکن است این سلول ها به دیواره های لگن و اندام های مجاور چسبیده و در آن محدوده رشد می کنند، در هر چرخه قاعدگی این دیوار ضخیم تر میشود و خونریزی های وسیع و دردآور اتفاق می افتد و مجدداً شاهد رشد و تکثیر بیشتر این سلول ها در جایگاه نامناسب خواهید بود.
اگر این چرخه به طور دائمی ادامه پیدا کند فرد با آندومتریوز مواجه میشود و عواقب و عوارض آن را ناگزیر متحمل خواهد شد.
اما علت دیگر بروز آندومتریوز تغییر شکل سلول های صفاقی است، گاهی اوقات اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن یا تغییرات شدید هورمونی می تواند باعث تبدیل سلول ها صفاقی به سلول های شبه آندومتر شود، سلول های صفاقی در قسمت داخلی شکم قرار می گیرند و زمانی که بدن نسبت به آنها واکنش نشان می دهد ممکن است آندومتریوز رخ دهد.
با این حال به خاطر داشته باشید که اختلال در سیستم ایمنی بدن و حتی انجام جراحی های لگنی و حتی هیسترکتومی می تواند باعث انتقال سلول های داخلی رحم به بخش های مجاور شود و فضا برای رشد و تکثیر آنها فراهم خواهد بود و افراد با آندومتریوز که یک بیماری پیشرونده و خطرناک است مواجه میشوند.
راه های تشخیص بیماری آندومتریوز
زمانی که افراد با علائم بیماری آندومتریوز به پزشک مراجعه می کنند متخصصان روش های کاربردی را در پیش گرفته تا متوجه شوند که آیا چنین اختلالی در رحم پدیدار شده است یا خیر.
متخصصان ابتدا با انجام معاینات لگنی تا حدودی می توانند وضعیت رحم را ارزیابی کنند اما تنها به معاینات فیزیکی بسنده نمی کنند و سایر روش های تشخیصی مانند سونوگرافی را نیز کاربردی می دانند.
متخصصان در روند انجام سونوگرافی با به کارگیری امواج صوتی با فرکانس بالا می توانند بخش های مختلف رحم را ارزیابی کنند، تصاویر به دست آمده وضوح بسیار زیادی داشته و هرگونه اختلال و حالات غیر طبیعی بررسی میشود.
اما در موارد دیگر متخصصان می توانند از روش ام آر آی استفاده کنند، این روش تصویربرداری عموماً عوارض کمتری در پی داشته اما دقت تصویربرداری نیز افزایش چشمگیری خواهد داشت و برای موارد خاص نسبت به سونوگرافی در اولویت قرار می گیرد.
اما اگر شرایط آنقدر بحرانی باشد که متخصصان بخواهند با جزئیات و حساسیت بیشتر رحم را بررسی کنند نیاز به انجام لاپاراسکوپی است، لاپاراسکوپی عموماً با بیهوشی انجام میشود و متخصصان می توانند علاوه بر بافت آندومتر دیگر نواحی رحم را ارزیابی کنند و حتی شدت و وسعت آسیب نیز به این واسطه مشخص خواهد شد.
درمان آندومتریوز
متخصصان و پزشکانی که در زمینه زنان فعالیت دارند آندومتریوز را یک آسیب جدی و خطرناک در رحم دانسته و معتقدند که به محض تشخیص این بیماری باید شرایط برای درمان فراهم شود.
در قدم اول متخصصان با هورمون درمانی می توانند وضعیت بیمار را تا حد زیادی کنترل کنند، زمانی که تعادل هورمونی در بدن برقرار میشود رشد بافت آندومتر در دیگر قسمت ها را کندتر کرده و به مرور زمان این عارضه متوقف میشود.
اما متخصصان استفاده از داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن را برای کاهش دردهای قاعدگی مناسب می دانند اما اگر شدت آسیب آنقدر زیاد باشد که متخصصان نتوانند با سایر روش های درمانی وضعیت را به حالت قبل بازگردانند با انجام هیسترکتومی و یا برداشت بخش آسیب دیده رحم سعی دارند بافت آسیب دیده را خارج کرده و تمرکز خود را بر حفظ بافت های سالم می گذارند.
با این حال به خاطر داشته باشید که هر چقدر آسیب دیدگی شدیدتر باشد متخصصان به ناچار مجبور میشوند بافت بیشتری از رحم را خارج کنند و این عارضه اگر علاوه بر رحم تخمدان ها و لوله های فالوپ را درگیر کرده باشد متخصصان با جراحی هیسترکتومی رحم را خارج کرده تا مبادا رشد سلول های آندومتر باعث آسیب دیدگی اندام های مجاور شود.
متخصصان آندومتریوز را یک بیماری پیشرونده دانسته که نه تنها بافت رحم بلکه دیگر اندام ها نیز در خطر خواهند بود و مهم است که این بیماری در اولین فرصت و با بهترین روش های درمانی کنترل شود.
