تخمدان پلی کیستیک چیست؟

گاها ممکن است برخی از بانوان با عدم نظم در دوران قاعدگی خود به پزشک مراجعه کرده و علت این عارضه را جویا شوند.

همواره باید بدانید اگر در بدن بانوان میزان هورمون های مردانه مانند آندروژن افزایش پیدا کند، فرایند تخمک گذاری اتفاق نمی افتد و سیکل قاعدگی با بی نظمی مواجه میشود، که به این عارضه تخمدان پلی کیستیک می‌ گویند.

فرد مبتلا به تخمدان پلی کیستیک با رویش موهای ضخیم در اطراف صورت و یا سینه ها مواجه میشود.

معمولاً افرادی که وزن بسیار بالا دارند و یا به دیابت مبتلا هستند در معرض ابتلا به تخمدان پلی کیستیک قرار می گیرند.

ممکن است افراد علائم مختلف بابت ابتلا به تخمدان پلی کیستیک را نشان ندهند، به همین دلیل متخصصان توصیه می‌ کنند که بانوان باید به طور مرتب چکاپ های ماهانه یا سالانه را انجام دهند.

از شایع ترین علائم وجود تخمدان پلی کیستیک می توان به اختلال شدید در روند قاعدگی اشاره کرد.

البته ریزش مو و وجود هرگونه اختلال در باروری و وجود آکنه در نواحی مختلف پوست از علائم شایع تخمدان پلی کیستیک است.

ممکن است تخمدان پلی کیستیک با علائمی همچون اضطراب، افسردگی و اختلال در عملکرد جنسی نیز دیده شود.

دلایل به وجود آمدن تخمدان پلی کیستیک

یکی از اصلی ترین دلایل بروز تخمدان پلی کیستیک اضافه وزن و چاقی می باشد.

باید بدانید که وزن اضافه به ویژه برای بانوان می تواند خطرات زیادی را برای سلامت آنها به همراه داشته باشد و از عوارض شایع چاقی می تواند به اختلال در عملکرد تخمدان ها اشاره کرد.

چاقی می تواند باعث ایجاد تخمدان پلی کیستیک شود که نهایتا ناباروری و دیگر مشکلات را برای بانوان به همراه دارد.

ترشح میزان بسیار زیادی هورمون انسولین از دیگر دلایل شایع بروز تخمدان پلی کیستیک خواهد بود.

به همین دلیل است که متخصصان به افرادی که با دیابت مواجه هستند، توصیه می‌ کنند که مرتباً چکاپ های لازم را انجام داده و از سلامت تخمک‌ گذاری خود اطمینان حاصل نمایند.

انسولین هورمونی است که در لوزالمعده تولید می شود و به سلول ها اجازه می دهد از قند (گلوکز) به عنوان منبع اولیه انرژی استفاده کنند.

اگر مقاومت به انسولین وجود داشته باشد، توانایی بدن در استفاده موثر از انسولین مختل می شود و لوزالمعده مجبور می شود مقدار بیشتری از هورمون انسولین تولید کند تا گلوکز در دسترس سلول ها قرار گیرد.

انسولین اضافی با افزایش تولید هورمون‌های مردانه به نام آندروژن که در تخمک‌گذاری اختلال ایجاد می‌کند، بر تخمدان‌ها تأثیر می‌گذارد.

التهاب در ناحیه رحم می تواند علتی برای بروز تخمدان پلی کیستیک باشد.

گلبول های سفید در واکنشی به نام التهاب ترکیباتی را برای مبارزه با عفونت ها تولید می کنند.

تحقیقات نشان می دهد که PCOS باعث می شود زنان هورمون های مردانه (آندروژن) بیشتری تولید کنند.

افزایش هورمون های مردانه می تواند باعث رشد موهای زائد، افزایش وزن ناگهانی، آکنه های هورمونی و پریودهای نامنظم شود.

به طور کلی تخمدان پلی کسیتیک به کیست های بسیار کوچکی گفته می شود که ممکن است بر نواحی مختلف رحم و تخمدان ها ظاهر شوند.

شدت عوارض برای افراد مختلف است و البته روش‌ های درمانی نیز متفاوت خواهد بود.

البته ناگفته نماند که سابقه خانوادگی و وراثت نقش بسیار مهمی در بروز آسیب ها و بیماری ها دارند و ممکن است سندروم تخمدان پلی کیستیک در بسیاری از بانوان به صورت ارثی به وجود آید.

علائم تخمدان پلی کیستیک

برخی از زنان با اولین قاعدگی خود متوجه علائم می شوند. برخی دیگر تنها پس از افزایش وزن زیاد یا داشتن مشکل در بارداری متوجه می شوند که به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) مبتلا هستند.

تخمدان پلی کیستیک علائم مختلفی دارد که می تواند در هر فرد متفاوت باشد.

برخی از علائم شایع pcos:

• قاعدگی نامنظم
• هیرسوتیسم
• چاقی
• مشکلات پوست
• درد شکمی
• طاسی زنانه
• خستگی
• اختلالات هورمونی

پریودهای نامنظم عدم تخمک گذاری باعث می شود که پوشش داخلی رحم هر ماه ریزش نکند.

برخی از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک کمتر از هشت دوره در سال پریود می شوند یا اصلا پریود نمی شوند.

پوشش داخلی رحم برای مدت طولانی تری ایجاد می شود، بنابراین قاعدگی شما ممکن است شدید تر از حد معمول باشد.

هورمون‌های مردانه می‌توانند پوست را چرب‌تر از حد معمول کنند و باعث ایجاد آکنه در نواحی مانند صورت، سینه و قسمت بالای کمر شوند.

تا 80 درصد از زنان مبتلا به PCOS دارای اضافه وزن یا چاق هستند.

طاسی با الگوی مردانه ممکن است اتفاق بیفتد و موهای سر نازک شده و ممکن است ریزش کنند.

لکه های تیره پوست می توانند در چین های بدن مانند گردن، کشاله ران و زیر سینه ها ایجاد شوند.

عوارض تخمدان پلی کیستیک

زمانی که شخصی با وجود عارضه تخمدان پلی کیستیک به مراکز درمانی مراجعه می‌ کند، متخصصان ابتدا معاینات و آزمایشات لازم را انجام می دهند تا بتوانند وضعیت فرد به طور دقیق بررسی کرده و بهترین روش را برای درمان این عارضه در پیش بگیرند.

نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که تخمدان پلی کیستیک می‌ تواند عوارض زیادی را برای بانوان به همراه داشته باشد که از شایع ترین آن ها می توان به ناباروری اشاره کرد.

اگر شخصی با وجود تخمدان پلی کیستیک باردار شود، احتمال سقط بسیار بالا رفته و ممکن است در روند بارداری به دیابت مبتلا شود.

البته باید بدانید که دیابت و یا مقاومت به انسولین تنها برای بارداری نبوده بلکه برای شرایط عادی نیز اتفاق می افتد.

فشار خون بالا یا احساس خفگی در خواب از دیگر عوارض وجود تخمدان پلی کیستیک می باشد که اگر برای درمان اقدامات لازم انجام نشود، منجر به وجود اختلالات روحی شده و می‌ تواند منجر به افسردگی، خشونت و یا بیماری های خطرناکی مانند مشکلات قلبی و عروقی گردد.

از دیگر عوارض تخمدان پلی کیستیک می‌توان به بیماری های قلبی عروقی و سندرم متابولیک اشاره کرد.

تخمدان پلی کیستیک در موارد بسیار حاد می تواند منجر به سرطان رحم شده و افراد را وارد پروسه های درمانی سخت و طولانی می کند.

تشخیص تخمدان پلی کیستیک

متخصص زنان از شما در مورد سابقه پزشکی و علائم گذشته و فعلی شما سوال خواهد کرد.

پزشک شما همچنین یک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد، معاینه لگن نیز ممکن است انجام شود.

این معاینه سلامت اندام های تناسلی شما را چه در داخل و چه در خارج از بدن شما بررسی خواهد کرد.

برخی از علائم PCOS مشابه علائم ناشی از سایر مشکلات سلامتی است. به همین دلیل، آزمایشاتی مانند موارد زیر ممکن است سفارش داده شود:

سونوگرافی برای بررسی اندازه تخمدان ها و جستجوی کیست در تخمدان استفاده می شود، این آزمایش می تواند ضخامت پوشش داخلی رحم را مورد بررسی قرار دهد .

آزمایش هورمون زنانه به دنبال سطوح بالای آندروژن و سایر هورمون ها است و تفسیر آزمایش هورمونی زنان در تشخیص PCOS بسیار مهم است.

ممکن است پزشک آزمایش خون را برای بررسی سطح گلوکز خون شما تجویز کند، این آزمایش همچنین سطح تری گلیسیرید و کلسترول شما را بررسی می کند.

روش های مناسب برای درمان تخمدان پلی کیستیک

لازم است بدانید که تا کنون هیچ درمان خاصی برای برطرف کردن تخمدان پلی کیستیک کشف نشده است.

البته پزشکان سعی دارند با روش ها مختلف عارضه پیش آمده را بهبود ببخشند.

درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک معمولا با دارو انجام می شود و باید بدانید که این دارو ها سندرم را به طور کامل درمان نمی کند اما می‌تواند به کاهش علائم و جلوگیری از برخی مشکلات سلامتی کمک کند.

درمان این سندرم به عوامل مختلفی بستگی دارد که شامل سن، شدت علائم و بیماری و سلامت کلی بدن می باشد.

از عوامل مهمی که در تعیین نحوه درمان تاثیر می گذارد این است که آیا می خواهید در آینده باردار شوید یا خیر.

اگر افراد بتوانند در طول زندگی خود رژیم غذایی سالمی را پیش بگیرند، احتمال ابتلا به این بیماری ها نظیر تخمدان پلی کیستیک را تا حد بسیار زیادی کاهش خواهند داد.

البته تناسب اندام و داشتن وزن متعال می‌ تواند به سلامت افراد کمک شایانی کند، به همین دلیل است که کلیه متخصصان و پزشکان انجام فعالیت های ورزشی مرتب و مناسب را به همه افراد در گروه‌ های سنی مختلف توصیه می‌ کنند.

انجام فعالیت های ورزشی مناسب و تغذیه سالم قطعا فشار خون و کلسترول را در سطح بسیار مناسب نگه داشته و فرد با مشکلاتی مانند تخمدان پلی کیستیک مواجه نخواهد شد.

اگر شما هم در شمار کسانی قرار دارید که عادت های ناسالم مانند سیگار کشیده و یا مصرف دخانیات موجب آزارتان می شود، باید بدانید که نهایتا می‌ تواند منجر به بروز بیماری‌ های خطرناکی مانند تخمدان پلی کیستیک شود.

ترک چنین عادات ناسالمی به شما کمک کرده تا در صورت بروز تخمدان پلی کیستیک روند درمان شما سرعت پیدا کند.

در چنین وضعیتی متخصصان برای درمان تخمدان پلی کیستیک از دارو هایی مانند متفورمین استفاده می کنند و می توانند دوره های پریودی افراد را تنظیم کرده و تخمک گذاری را به حالت اولیه باز گردانند.

استفاده از دارو ها می تواند باعث شود تا تخمک ها به طور طبیعی آزاد شوند.

البته استفاده از این دارو ها شامل عوارضی می باشد که شامل چند قلو زایی و تحریک بیش از حد تخمدان ها می باشد.

از داروها زمانی کمک گرفته می‌شود، که تخمدان‌ها هورمون آندروژن زیادی ترشح می‌کنند.

این وضعیت ممکن است سبب بروز علائمی همچون نفخ شکم و درد لگن شود. اما اگر قصد شما از درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک بارداری نیست، ممکن است پزشکان از روش‌های دیگری برای بهبود وضعیت عملکرد تخمدان‌ها استفاده کنند.

البته آنتی بیوتیک برای درمان آکنه های ناشی از کیست تخمدان مناسب خواهد بود‌.

در هر صورت به محض مشاهده علائم اولیه تخمدان پلی کیستیک بهتر است به پزشکی مربوطه مراجعه کرده و اقدامات لازم را برای درمان و بهبود تخمدان پلی کیستیک در پیش بگیرید.

ارتباط سرطان رحم با تخمدان پلی کیستیک

بسیاری از متخصصانی همچون دکتر آمنه مظفری که به صورت تخصصی در رشته زنان و زایمان فعالیت دارند، به بانوان توصیه می‌ کنند که از سنین جوانی و به ویژه بعد از شروع رابطه جنسی وضعیت سلامت رحم و تخمدان ها را مرتب بررسی کنند.

زیرا آسیب هایی مانند تخمدان پلی کیستیک در صورت عدم درمان می‌ تواند تبدیل به بیماری‌ های بسیار سختی شود.

لازم است بدانید که اگر تخمدان پلی کیستیک درمان نشود، ممکن است برای افراد عوارضی مانند سرطان رحم را به همراه داشته باشد.

قطعا شروع درمان برای برطرف کردن توده های سرطانی می تواند بسیار سخت و طاقت فرسا باشد.

بهتر است با مشاهده علائم اولیه تخمدان پلی کیستیک چکاپ ها، معاینات، عکسبرداری و سونوگرافی های لازم را انجام داده تا متخصصان بتوانند با شیوه‌ دارو درمانی عارضه پیش آمده را برطرف کنند.

ناگفته نماند که اگر نیاز برای برطرف کردن تخمدان پلی کیستیک نیاز به جراحی باشد، قطعاً این شیوه راحت تر از زمانی است که تخمدان پلی کیستیک به سرطان های رحمی تبدیل شود.

بهتر است که برای پیشگیری از بروز تخمدان پلی کیستیک اقدامات لازم را انجام داده و در صورت مواجهه با چنین عارضه ای اقدامات اصولی را برای درمان آغاز نمایید، تا با مشکلاتی مانند سرطان رحم مواجه نشوید.

در همه بیماری ها پیشگیری بهتر از درمان خواهد بود، اما مشکلاتی مانند تخمدان پلی کیستیک معمولاً بدون علائم یا بر اثر دلایل نامشخصی به وجود می‌ آید.

متخصصان می توانند با شیوه های درست از پیشروی این بیماری جلوگیری کرده و روند درمان را آغاز کنند.

بهتر است برای معاینات ماهانه و سالانه به پزشک متخصص مراجعه کرده و هر آنچه را که لازم است انجام دهید، این گونه می توانید از سلامت خود اطمینان حاصل کرده و از بیماری های سخت جلوگیری نمایید.

چگونه با تخمدان پلی کیستیک باردار شویم؟

تخمدان پلی کیستیک می تواند بر باروری تأثیر منفی بگذارد زیرا زنان مبتلا به این بیماری معمولاً تخمک گذاری منظم ندارند.

با این حال، اکثر زنان مبتلا به تخمدان پلی کیستیک با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی و مصرف داروهای هورمونی و تحریک تخمک گذاری می توانند باردار شوند.

برخی از زنان مبتلا به تخمدان پلی کیستیک ممکن است به تکنیک های کمک باروری مانند IVF نیاز داشته باشند.